توسعه فضاهای فرهنگی هنری پایتخت در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و تعدد پروژه‌هایی که از سال 1384 تا امروز در شهر تهران به بهره‌برداری رسیده، نشان از نقشه راه مشخص برای گسترش محیط‌هایی دارد که هر روز بر کمیت و کیفیت آنها افزوده می‌شود. تعمیم نگاه مدیریت شهری در تفوق ایده شهروندمحوری بر خودرومحوری موجب شد که طرح جامعی برای گسترش فضاهای عمومی فرهنگ‌محور شهر ریخته شود.
در این نگاه تعریف جدیدی از شهر ارائه شد که بر فضاهای فرهنگی تمرکز داشت و تلاش می‌کرد که گزینه‌های متعددی برای اهالی تهران ارائه کند. توجه به امکاناتی که می‌تواند برای مردم شهر متنوع باشد، موجب شد در جای‌جای پایتخت - شمال، جنوب، غرب و شرق - شهر متحول شود و شهروندان را به فضاهای متنوعی مهمان کند. افتتاح 80هکتار باغ‌موزه فرهنگی و میزبانی از 450هزار نفر در جشنواره شمسه یک و 2، در کنار 8سال برگزاری نمایشگاه یاد یار مهربان و افتتاح باغ‌موزه کتاب تنها بخشی از نقاط روشن کارنامه فرهنگی 8ساله شهرداری تهران است.
دفاع‌مقدس در باغ 20هکتاری
یکی از اقدامات در زمینه فضاهای فرهنگی، گسترش باغ‌موزه‌ها در پایتخت بود که موجب شد 2دستاورد بزرگ برای مردم به‌وجود‌آید. باغ‌موزه دفاع‌مقدس به‌عنوان نگینی در اراضی عباس‌آباد و جنوب بزرگراه حقانی، در شرایطی طراحی و اجرا شد که 22سال از پایان دفاع‌مقدس گذشته بود. این طرح توجه فراوانی به این نکته داشت که بتواند ارزش‌های آن دوران را به نسل جوان منتقل کند.
بدین‌ترتیب کلنگ این باغ‌موزه در زمینی به مساحت 200هزار مترمربع و زیربنای ساختمانی 30هزار مترمربع در سال 85 زده شد و کار ساخت آن به سرعت پیش رفت. این باغ‌موزه که 4مهر سال 90 به بهره‌برداری رسید، شامل بخش‌های باغ‌راهی و المان‌هایی از دوران دفاع‌مقدس بود که در تالارهای 7گانه آن، حکایت پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی روایت می‌شد. همچنین در سال‌جاری بزرگ‌ترین کتابخانه تخصصی دفاع‌مقدس در این باغ‌موزه به بهره‌برداری رسید تا این مکان فرهنگی امکانات خود را برای پژوهشگران و نویسندگان دفاع‌مقدس بسیج کند. افتتاح این باغ‌موزه در پایتخت موجب شد تا بسیاری از فرماندهان دفاع‌مقدس ساخت این مجموعه را گامی بزرگ در راه معرفی فرهنگ دفاع‌مقدس بدانند. این باغ‌موزه در روزهای ابتدایی سال بازدیدکنندگان بسیاری را داشت.
60هکتار زندانی که باغ‌موزه شد
آنها که تهران را با همه ابعاد شهری و گستره‌اش می‌شناسند، می‌دانند که بهره‌برداری از 60هکتار فضای فرهنگی در قلب تهران به حرف هم کار آسانی نیست اما مدیریت شهری پایتخت رؤیای اهالی مرکز شهر را تحقق بخشید. رؤیای دستیابی به فضاهای غیرقابل استفاده شهر و تبدیل آنها به تفرجگاه‌های عمومی و فرهنگی در قلب پایتخت پس از تجربه بوستان‌سازی در محل سابق پادگان قلعه‌مرغی به ثمر نشست. قصر که قدیمی‌ترین زندان پایتخت محسوب می‌شد، در طرحی بدیع از سال 84 توسط شهرداری تهران خریداری و در سال 86 با اخذ مجوزهای لازم، طرح‌های فرهنگی هنری آن اجرا شد.
مردم محلات همسایه زندان قصر پس از 80سال در ماه‌های اخیر، شیرینی یک تفرجگاه فرهنگی هنری را حس کردند که بخش‌های فراغتی و تفریحی را در پیش خانه آنها ایجاد کرده است. هم‌اکنون این فضای بزرگ و زیبا در منطقه 7شهرداری تهران دارای بخش‌های متنوعی نظیر باغ موزه تاریخی، کوشک قجری، کافه گالری و بندهای مرور تاریخ معاصر ایران است. سایر بخش‌های باغ‌موزه که در ماه آبان به بهره‌برداری رسید، شامل 3حیاط با قابلیت پخش فیلم و لیزرشو، آبراه و کوشک قجری است. این باغ‌موزه در ایام نوروز بازدیدکنندگان بسیاری از سراسر کشور داشت. هفته گذشته نیز همزمان با ایام ارتحال حضرت امام(ره) بازدید از این موزه به‌صورت نیم‌بها بود.
ساخت پردیس‌های سینمایی
در حوزه تئاتر و سینما نیز گام‌های بزرگی برای فرهنگ و هنر شهر برداشته شد. ساخت پردیس‌های سینمایی همچون پردیس سینما آزادی و پردیس سینما ملت، حیات دوباره‌ای به سینمای کشور بخشید. همچنین ساخت گالری‌های تجسمی نشان از توجه شهرداری به بخش فرهنگ و هنر دارد. شهرداری تهران در حوزه فرهنگ و هنر تنها به بخش کیفی‌سازی متمرکز نماند و در بخش کالبدی و فیزیکی نیز ساخت سالن سینمایی، تئاتری، گالری و کتابخانه را در دستور کار قرار داد. با وجود راه‌اندازی سالن‌های مختلف تئاتری، سینمایی و ایجاد گالری‌های متعدد، راه‌اندازی مرکز تئاتر حرفه‌ای شهر تهران و مرکز نمایش‌های آیینی صبا نیز ازجمله اقدامات اخیر شهرداری بود که در ادامه راه‌اندازی مراکز فرهنگی و هنری جدید در شهرداری صورت گرفت.
طلوع شمسه‌ای دیگر
جشنواره‌های شمسه اول و دوم، بزرگ‌ترین جشنواره اجتماعی و فرهنگی سال‌های اخیر تهران بود که به تصمیم مدیران شهر امسال نیز دور سوم آن در رشته‌های مختلف برگزار می‌شود. دستاوردهای جشنواره شمسه در ارتقای فرهنگ محله‌ها و کشف استعدادهای نهان پایتخت بر هیچ‌کس پوشیده نیست. این جشنواره میزبان هنردوستان محله‌های شهر بود که می‌توانستند با کشف استعدادهای خود، ظرفیت‌های کالبدی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی محله‌ها را بازشناسی کنند. این جشنواره در دوره برگزاری خود مشارکت بیش از 450 هزار شهروند تهرانی را به دنبال داشته است.
